top of page
jorienlangedijk

Zelf ghee maken

Ghee is puur botervet wat ontstaat als je roomboter langzaam kookt. In het kookproces verdampt het water en scheidt het botervet zich van de melkbestanddelen. Wat overblijft is een goudkleurig vet dat je buiten de koelkast kunt bewaren.


Je kunt ghee in de winkel kopen, maar daar zit vaak een heel specifieke geur en smaak aan. Daarom maak ik het liever zelf. Bovendien vind ik het een mooi ritueel om zelf ghee te maken.

10 redenen op ghee te gebruiken

Ghee heeft veel goede eigenschappen en kan op veel verschillende manieren worden gebruikt. Astanga hrdayam, een klassieke ayurvedische tekst, zegt hierover:


सहस्रवीर्य विधिभिघृतं कर्मसहस्रकृत्

Ghee is capable of giving a thousand good effects by a thousand kinds of processing. Ah.Su.5.39


Een aantal redenen om dagelijks ghee te gebruiken:

  • Ghee is lekker! Je kunt er mee bakken en koken, maar je kunt ook een theelepeltje door je maaltijd roeren.

  • Het helpt bij het verteren van je eten

  • Het helpt bij het opnemen van voedingsstoffen

  • Ghee hydrateert je weefsels. Daarom wordt het vaak aangeraden aan ouderen en mensen die last hebben van obstipatie

  • Het verbetert intelligentie en geheugen

  • Het is goed voor de ogen en wordt bij ayurvedische behandelingen ook extern aangebracht op de ogen.

  • Het werkt ontstekingsremmend

  • Ghee kalmeert Vata en Pitta dosha en in kleine hoeveelheden ook Kapha dosha.

  • Het kookpunt ligt veel hoger dan bij andere vetten. Het verbrandt dus minder snel en is daarom goed om mee te bakken

  • Ghee laat je huid stralen

En er is meer goed nieuws: omdat ghee vrij is van melkbestanddelen kunnen de meeste mensen met een lactose-intolerantie of koemelkallergie wel tegen ghee.


Van koe tot ghee

In India heb ik heb ik het hele proces doorlopen van koe tot ghee en daardoor krijg je nog meer waardering voor dit vloeibare goud. Het maken van yoghurt, boter en daarna ghee kost tijd en toewijding, maar ik vind dat geweldig. Het liefs zou ik dat in Nederland ook doen, maar je hebt liters rauwe melk nodig om uiteindelijk één pot ghee te maken en ik zou niet weten wat ik met al die melk aan moet. Daarom koop ik roomboter in de winkel en oefen ik met boter maken als ik weer in India ben.

Heilige koe

Gheegiëne

Ghee is een gevoelig product. Zorg er daarom voor dat de keuken en alle keukenspullen die je gebruikt schoon en droog zijn, anders bederft de ghee snel. Dit geldt ook voor je eigen energie. Maak ghee als je kalm en goedgehumeurd bent. Je kunt mooie muziek opzetten en/of ghee maken tijdens volle maan, zodat die voedende energie in de ghee terecht komt.

Benodigdheden

  • Een goede kwaliteit ongezouten roomboter. Mijn ervaring is dat drie pakjes roomboter de minimale hoeveelheid is om succesvol ghee te maken. Als je minder boter gebruikt, gaat het kookproces te snel en brandt het eerder aan.

  • Een roestvrijstalen pan met een dikke bodem. Zelf gebruik ik een pan met een schenktuit, om te voorkomen dat ik ghee mors bij het overgieten.

  • Een lepel

  • Een zeef

  • Een steelpan (met schenktuit)

  • Een kaasdoek

  • Eén grote of twee kleine potten met deksel

Instructies

  • Doe de boter in de pan en zet het op een laag vuur. Doe geen deksel op de pan.

Doe de boter in de pan en breng het aan de kook.
  • Als de boter helemaal gesmolten is en begint te koken, zet je het vuur zo laag mogelijk, net hoog genoeg om de boter zachtjes te laten borrelen.

  • Roer af en toe. Daarmee help je het water naar de oppervlakte en voorkom je dat de melkbestanddelen op de bodem van de pan aanbranden.

  • Je zult zien dat zich eerst een schuimlaag vormt. Sommigen scheppen dit eraf, maar dat is helemaal niet nodig. De schuim verdwijnt vanzelf en daarna zakken de melkbestanddelen naar de bodem.

Eerst vormt een schuimlaag.
  • Na ca. 20 minuten wordt het botervet helderder. De bubbels veranderen in kleine belletjes. Dit maakt ook een ander geluid.

De schuimlaag is dunner, de belletjes kleiner. De ghee wordt langzaam helderder.
  • De ghee is klaar als het botervet donkergeel is en zo helder dat je duidelijk de bodem van de pan kunt zien (na ca. 30 minuten). De melkbestanddelen op de bodem kleuren lichtbruin*.

De ghee is bijna klaar. Je ziet de bodem, maar binnen enkele minuten wordt hij nog helderder.
De ghee is klaar. Hij is helemaal helder en de resten op de bodem kleuren bruin.
  • Draai het vuur uit en laat de ghee een paar minuten rusten tot het helemaal stil is. Giet het vervolgens door een zeef met daarin een dubbelgevouwen kaasdoek. Ik giet het altijd in een steelpan met schenktuit, zodat ik het daarna makkelijk in de glazen potten kan gieten, zonder ghee te morsen.

  • Laat de ghee in de potten eerst helemaal afkoelen tot kamertemperatuur, voordat je de deksel erop doet. Anders ontstaat er condens op deksel en druipt dit in de ghee en bederft de ghee snel.

  • Bewaar de ghee op een droge, donkere plaats buiten de koelkast. Bij een temperatuur vanaf ca. 25 graden is ghee vloeibaar.

  • Je kunt ghee lang bewaren!

*Zorg ervoor dat de melkbestanddelen op de bodem niet zwart worden. Dan heb je de ghee laten aanbranden en zijn alle goede eigenschappen verloren gegaan. Deze ghee moet je helaas weggooien.

Comments


bottom of page